Sicilië, een prachtig eiland dat tot de verbeelding spreekt met een opmerkelijke verscheidenheid aan klimaten en druivenrassen. Die diversiteit is gedeeltelijk te verklaren door een eeuwenlange wijngeschiedenis en de unieke topografie. Hoewel het ongelooflijk heet is op Sicilië zorgt de Middellandse Zee voor koele wind en werpt de Etna schaduw over het noordoostelijke deel van het eiland. Plaatselijke variëteiten gedijen goed in deze droge omstandigheden en moderne technologische ontwikkelingen hebben een nieuw tijdperk ingeluid voor de Siciliaanse wijnbouw.
De Etna: wijnbouw op het randje
De Etna is de grootste en actiefste vulkaan van Europa. Een groot deel van het jaar ligt er sneeuw op de top (er is een klein skigebied) en spuit de vulkaan zowel rook als as. Het is moeilijk voor te stellen dat er ook maar iets kan groeien in het maanlandschap op de top. De wijnstok gaat echter waar niemand anders durft te gaan en ver boven de boomgaarden, olijfbomen en kassen vindt u enkele van de laatste wijngaarden van voor de druifluiscrisis.
De druivenrassen
De nerello mascalese (blauw) en de carricante (wit) zijn in ongeveer gelijke hoeveelheid aangeplant. De knoestige wijnstokken proberen voeding bijeen te schrapen uit de lavagrond en zijn vaak meer dan een eeuw oud. Ze produceren kleine hoeveelheden uitzonderlijke druiven. Nerello is een delicate druif met een exotische, plantaardige geur, die doet denken aan een rijpe bourgogne. Carricante is precies het tegenovergestelde, een potige witte druif met een meedogenloze aciditeit, die nooit lang genoeg kan rijpen.
De aanwezige wijnhuizen:
De Etna werkt als een airconditioning voor Sicilië en de wijngaarden op de hellingen profiteren van een microklimaat dat eerder alpien dan mediterraan is. Al ruim 3 eeuwen lang worden er plaatselijke druivenrassen verbouwd in de wijngaarden van Benanti. Hoewel nerello massalere erg populair is, specialiseert het wijnhuis zich in carricante. De cuvée Pietramarina is een beroemde witte wijn die 10 jaar bewaard moet worden voordat het kruidige en minerale karakter volledig is ontwikkeld.
Via Garibaldi 475 - 95029 Viagrande
Ciro en Stef Biondi zijn in 1999 begonnen met het herstructureren van de familie-wijngaarden met het idee om deze prachtige plaatsen weer tot leven te wekken. De enige manier om dit doel te bereiken was het produceren van wijnen van hoge kwaliteit die deze activiteit duurzaam zouden kunnen maken. Uit dit engagement en uit het constante harde werk is OUTIS ontstaan, 3 wijngaarden die de familie Biondi reeds sinds de jaren 1600 beheert en die ze in deze jaren beter hebben leren kennen en begrijpen. Vandaag werken ze hard aan de 3 CRU's waaruit een beperkt aantal flessen worden geproduceerd die 3 terroirs zullen uitdrukken die dichtbij elkaar zijn geleden maar die allen een heel verschillend karakter en smaakpallet aanbieden.
Corso Sicilia 20 - 95039 Trecastagni
Oorspronkelijk opgericht in 1960, kreeg Cottanera in 1990 een geheel nieuw jasje met een nieuwe wijnkelder en een nieuwe directie. Overtuigd van de grote mogelijkheden van de grond rond de Etna besloot de familie Cambria internationale variëteiten aan te planten naast de nerello mascalese. De juistheid van dit besluit is te proeven in de smaakvolle cabernet Nume en in de verfijnde, kruidige merlot. Grammonte.
Strada Provinciale 89 - Contrada Iannazzo - 95030 Castiglione di Sicilia
Frank stelt zowel het uiterlijk, de smaak als de productie van wijn op de proef. Eind jaren '90 verliet hij de wereld van de wijnverkoop om zich te wagen aan de productie. Hij heeft het hele handboek herschreven. Zijn 8,5 hectare oude, niet-geënte wijnstokken (nerello mascalese) staan allemaal boven de 1.000 meter op de noordelijke hellingen van de Etna. De oogsten zijn bijzonder klein, de vergisting vindt plaats in amforen van klei en de maceratie kan wel een jaar duren
Via Nazionale 281/299 - 95012 Solicchiata
De 25 hectare aan nerello mascalese zijn niet geënt en worden op organische wijze bewerkt. Vergisting vindt uitsluitend plaats in open, houten gistkuipen en de wijnen worden niet gefilterd. Graci's Quita 600 wordt alleen uitgebracht wanneer de klimaatomstandigheden dat toestaan. Het is een bijzonder verfijnde rode wijn, waarbij ongelofelijke hoeveelheden alcohol, tannines en zuren worden gecombineerd met even indrukwekkende en complexe aroma's van rood fruit.
Contrada Arcuria, Passapisciaro - 95012 Castiglione di Sicilia
I custodi delle vigne dell'Etna:
Vanuit de liefde voor een buitengewoon mooie streek als die van de Etna, waar de mens meer dan 2000 jaar geleden de eerste druiven plantte, ontstaan de wijnen van 'i Custodi' (de 'bewaarders'). Een uil, sinds de Oude Grieken symbool voor het bewaren van kennis, is hun logo.
Gezonde druivenstokken van verschillende leeftijden, elk ondersteund door een paal van kastanjehout, zijn zeer dicht beplant (9.000 stokken per hectare) op terrassen van droge lavasteen. Ze worden in complete harmonie met de omgeving geteeld door de handen van de wijnbouwers, de ezel Ciccio en de kennis van I Vigneri, het consorzio van Siciliaanse wijnbouwers die kennis en traditie doorgeven van generatie op generatie. I Custodi werken op natuurlijke wijze zoals al honderden jaren en langer wordt gewerkt op de Etna, zonder chemische producten, met respect voor personen, het landschap en de natuur.
Contrada Moganazzi - Castiglione di Sicilia
I Vigneri is vandaag de naam van de wijnmakerij van Salvo Foti en van een groep inheemse Etna-wijnmakers, echte vakmensen van de wijngaard. Het is de synthese van meer dan dertig jaar ervaring in Oost-Sicilië, door middel van een historisch, sociaal en technisch onderzoek gericht op excellente wijnbouw. I Vigneri proberen niet-invasieve hulpmiddelen en systemen te gebruiken die zoveel mogelijk in overeenstemming met de traditie, van de oude wijnstokken, staan zonder enorme omwentelingen te veroorzaken die worden gedicteerd door ambities. De arbeidsethiek en het plezier om samen te werken in harmonie met niet alleen zichzelf maar ook met alles wat ons omringt: milieu, natuur en de Etna, is enorm belangrijk. I Vigneri is daarom dus ook een organisch systeem van wijnmaken met respect voor de omgeving waarin we ons bevinden.
Via Abate 3 - 95010 Milo
Dit kleine landgoed op de noordelijke top van de Etna wordt gerund door de dynamische Andrea Franchetti. Op zijn oude wijngaarden verbouwt hij niet alleen nerello mascalese, maar ook de internationale chardonnay en petit verdot. Alle 3 variëteiten worden uitbundig geprezen. Zowel de pinotachtige nerello als de chardonnay produceren zuivere, verfijnde wijnen. De stevigere petit verdot is afkomstig van de hoogste wijngaarden van Europa, waar pas eind oktober kan worden geoogst.
Via Santo Spirito - 95030 Castiglione di Sicilia
Pietradolce is opgericht in 2005 door Michele Faro. Het bedrijf heeft totaal zo'n 27 ha wijngaard, welke op een hoogte liggen tussen de 2.000 en 3.000 meter hoogte. De bodem geeft door de vele uitbarstingen van de Etna door de eeuwen heen, een zeer bijzonder kenmerk, en maakt ze ook volledig uniek. De Etna heeft een uniek micro-klimaat dat koeler is dan andere gebieden in Sicilië. Het gebied kent ook grote schommeling tussen dag en nacht met temperatuurschverschillen van soms 20 ° C. Dit verschil in temperatuur geeft de wijn hun buitengewone geur en finesse. De rode wijn wordt gemaakt van de nerello mascalese. De wijngaarden zijn rond 1930 aangeplant. Pietradolce betekent in het Italiaans 'zoete steen'. De wijnen van het zwarte lavasteen terroir van de Etna geven enigszins 'zoete' tannines en een voortreffelijk mooie en zachte, sappige textuur.
SS120 174 - Contrada Rampante - 95012 Castiglione di Sicilia
Marc de Grazia beschikt over 21 hectare wijngaarden met lokale variëteiten als nerello mascalese en carricante en produceert een kleine 100.000 flessen. Een van de wijngaarden is een historisch perceel van voor de druifluis, dat kleine hoeveelheden van de voortreffelijke Etna Rosso oplevert.
Contrada Calderara - 95036 Randazzo